Rrëfime për mësim:
LËVDATAT E ARMIKUT JANË THIKË PAS SHPINE
Metodat që armiqtë përzgjedhin për ta rrëzuar dikë janë nga më të ndryshmet. Komplotet që ata thurin ndonjëherë janë të atilla që vetëm mendjet e ndritura mund t’i dekodojnë. Një nga ato mënyra është dhe shprehja e lëvdatave dhe fjalëve miradije. Zaten, të parët tanë kanë thënë: Ke kujdes nga ai që t’i rreh krahët sepse ta bën gropën pas shpine!
Në librat e historisë rrëfehet një ngjarje interesante nga jeta e dijetarit të madh, Sha’biut (16-87 / 637-721). Sha’biu i përket gjeneratës së dytë, tabiinëve, dhe, siç rrëfen për vete, ka takuar hiç më pak se pesëqind shokë të Pejgamberit a.s. ka jetuar në kohën e sundimtarit Abdul Melik bin Mervan (26-86 / 646-705) me të cilin kishte edhe lidhje të forta shoqërore. Halifeja e kishte dërguar me disa shkresa tek mbreti romak, i cili ishte mahnitur nga dija e Sha’biut andaj kishte dashur që një i tillë të mos jetë në mesin e myslimanëve. Mënyra që ai kishte përzgjedhur djallëzore. Dëshironte që Sha’biu të ishte viktimë e mikut të tij të madh, Halifes.
Sha’biu rrëfen: Duke qenë në pallat, ai më pyeste ndërsa unë i përgjigjesha në çdo gjë. Ka qenë praktikë që emisarët të mos qëndrojnë gjatë ndërsa mbreti romak mua më ndali për një kohë të gjatë. Dikur u mërzita andaj kërkova të kthehem në vendin tim. Kur desha të kthehem, mbreto romak më pyeti:
A je ti pjesëtar i familjes mbretërore?
Jo, jam thjesht një qytetar- iu përgjigja.
I pëshpëriti dikujt diçka dhe nuk vonoi gjatë e ia sollën një copë letre në të cilën shkroi diçka.
Kur t’ia dorëzosh mbretit tënd letrat, dorëzoja edhe këtë!- më tha.
Kur u ktheva, ia dorëzova Abdul Melikut letrat ndërsa këtë të fundit kisha harruar t’ia dorëzojë. Me të bërë gati të largohem nga pallati, mu kujtua, andaj u ktheva dhe ia dorëzova. E hapi dhe e lexoi.
Para se ta dorëzonte letrën, a të tha ndonjë gjë?- më pyeti Abdul Meliku.
Po, iu përgjigja dhe i tregova për fjalët që mi kishte thënë.
Duke u bërë gati për ta lëshuar pallatin, kërkuan të kthehesha prapë dhe kur dola para Halifes, më pyeti:
A e di se çfarë ka të shkruar në letër?
Jo- iu përgjigja.
Merre dhe lexoje – më tha.
E mora kur ja në të shkruante: “Më çudit një popull që ka një njeri të këtillë ndërsa pushtetin ia japin dikujt tjetër!”
Për Allahun, po ta dija përmbajtjen e saj, nuk do ta sillja! Ai e ka shprehur këtë përshtypje për mua pa të parë ty (ndryshe nuk do ta thoshte, do të bindej në personalitetin dhe aftësinë tënde)– i thashë Halifes.
A e di përse e ka shkruar?- më pyeti Halifeja.
Jo- i thashë.
Ai ka dashur të provokojë xhelozinë time dhe të më nxit kundër teje që të heq qafe - i tha Halifeja.
Këto fjalë i shkuan mbretit romak, i cili tha: Po, atë e kam pasur për qëllim.
Ibn Hal-likan, Vefejat el-a'jan ve enbau ebnai ez-zeman, ver. Dr. IHsan Abbas, (Bejrut: Dar Sadir, pv.b.), 3/13; Ibn Imad, shedherat edh-dheheb fi ahbari men dhehebe, (Damask: Dar Ibn Kethir, 1988) 2/26; Rexheb Mahmud Ibrahim Behit, A'lam el-Kudat, (Kajro: Mektebetu kunuz el-ma'rife, 2011), f. 69-70.