Dr. Salih el-Usajmi
Pasi që autori, Allahu e mëshiroftë, mbaroi me përmendjen e ajeteve, haditheve dhe thënieve të përcjella prej brezave të parë përkitazi me vlerën e dijes dhe pozitën e dijetarëve, këtë kapitull e përmbylli me konfirmimin e asaj që kanë konstatuar dijetarët se angazhimi me dijen dhe kërkimin e saj është më me vlerë se angazhimi me të gjitha nafilet [adhurimet jo të detyrueshme] trupore ose fizike, si: namazi, agjërimi, tesbihi, lutja, etj.
Angazhimi vullnetar me dijen është më me vlerë se angazhimi vullnetar me vepra tjera, si angazhimi vullnetar me namaz, agjërim, tesbih, dua apo dhikër.
Autori, Allahu e mëshiroftë, e ka justifikuar këtë vlerë të dijes nga gjashtë aspekte:
1) E para: përfitimi nga dija është kolektiv, pra shkon përtej individit, derisa përfitimi nga adhurimi vullnetar është personal.
2) E dyta: dija korrigjon adhurimet vullnetare që bëhen, namaz, agjërim, dhikër apo dua qofshin. Këto të fundit varen nga dija në korrigjimin dhe përmirësimin e tyre ndërsa dija nuk varet nga adhurimet.
3) E treta: dijetarët janë trashëgimtarë të Profetëve, paqja qoftë mbi ta, dhe jo adhuruesit.
4) E katërta: bindja ndaj dijetarëve në çështje të dijes është obligim, mu ashtu siç ka thënë Allahu i madhëruar: “...andaj pyetni dijetarët e Librit, nëse nuk e dini (këtë).” [Nahl: 43] Pra, Allahu po urdhëron që t’i pyesim dijetarët dhe urdhri për t’i pyetur nënkupton edhe urdhrin për bindje ndaj tyre. Kjo bindje ndaj tyre aludohet edhe në ajetin kur’anor: “O besimtarë! Bindjuni Allahut, bindjuni të Dërguarit dhe atyre që drejtojnë punët tuaja...” [Nisa: 59] Ky grup “dhe atyre që drejtojnë punët tuaja”, siç kanë përzgjedhur Ibën Tejmije dhe nxënësi i tij, Ibën Kajimi, Allahu i mëshiroftë, përfshijnë dijetarët.
5) E pesta: ndryshe nga adhurimet vullnetare gjurmët e të cilave shkëputen kryesisht pas vdekjes së njeriut, gjurmët e dijes mbesin edhe pasi njeriu të ketë vdekur. Ka dhe nga adhurimet nafile gjurmët e të cilave mbesin edhe pas vdekjes së njeriut, por dija është prej atyre veprave mbetja e gjurmëve të së cilës është konstatuar më fuqishëm, mu ashtu siç është përshkruar në hadithin e Ebu Hurejres, Allahu qoftë i kënaqur me të: “Kur njeriu të vdes, i ndërpritet përfitimi nga veprat përveç në tri raste: nga dija që ka lënë dhe nga e cila përfitohet, nga lëmosha rrjedhëse dhe nga lutja e fëmijës.” [Muslimi]
6) E gjashta: në mbetjen [ekzistimin, jetëgjatësinë] e diturisë qëndrojnë/fshihen gjallërimi dhe ruajtja e fesë nga humbja dhe shkatërrimi. E kush angazhohet për ta ruajtur dhe gjallëruar fenë sigurisht se bën punë më të madhe se dikush tjetër që nuk ka këtë angazhim.
https://youtu.be/hJ-EfsLyXGI?si=YEdCK7Ho02TTvZf4