Besmeleja ka vlerë të madhe. Në Kur’an është shënuar 114 herë, dhe çdo sure, me përjashtim të asaj et-Teubeh, ka filluar me të, por për çudi, në kaptinën en-Neml, ajo është përsëritur dy herë; njëherë si fillim i sures e herën tjetër si pjese-ajet i sures. Thotë Allahu:
“إِنَّهُ مِن سُلَيْمَانَ وَإِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
(e lexova) Kjo është prej Sulejmanit (mandej e hapi, kur qe, në të) "Me emrin e All-llahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit!" (Bismil-lahir-Rrahmanir-Rrahim!)”.
(en-Neml, 30)
Është përmendur krahas emrit të Sulejmanit, alejhi’s selam për t’i frikësuar pabesimtarët, në zemrat e të cilëve nuk kishte lëshuar rrënjë besimi, ngase ata i frikësoheshin pushtetit, famës, pozitës dhe ushtrisë së tij. Mu për këtë, mbretëresha Belkisa,:
“قَالَتْ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي وَأَسْلَمْتُ مَعَ سُلَيْمَانَ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
... Ajo tha: "Zoti im, unë i kam bërë krim vetes e tash i dorëzohem (pranoj besimin) së bashku me Sulejmanin All-llahut, Zotit të gjithësisë”.
(en-Neml, 44)
Ky është fillim i vërtetë. Ajo kaloi nga një në gjendjen tjetër. Muslimani ka nevojë për një njeri të mirë, ndershëm, i cili ia prezanton Allahun atij ashtu siç duhet dhe ia hap dyert e udhëzimit. Çdo musliman duhet ta gjejë një shoqëri të sinqertë, e cila i ndihmon të afrohet tek Allahu.
Fshehtësitë e besmeles
1. Besmeleja ka 19 shkronja aq sa është edhe numri i zebbanijeve, rojeve të Xhehennemit. Thotë Allahu:
“سَأُصْلِيهِ سَقَرَ وَمَا أَدْرَاكَ مَا سَقَرُ لَا تُبْقِي وَلَا تَذَرُ لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ عَلَيْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ
E Unë atë do ta hedh në Sekar! 27. E, ku e di ti se çka është Sekar? 28. Ai nuk lë send të mbetet pa e djegur. 29. Ai është që ua prish dhe ua nxin lëkurat. 30. Mbikëqyrës mbi të janë nëntëmbëdhjetë”.
(el-Muddeth-thir, 26-30)
Zebbeanijet janë roje të Xhehennemit, që hedhin njerëzit në Xhehennem, dhe domethënia e besmeles me 19 shkronja është se çdo shkronjë bllokon një hyrje-derë të Xhehennemit, duke shpëtuar njeriun prej saj.
2. Kush e do besmelen dhe jeton me të, ajo do t’ia hapë dyert e ahiretit, do t’ia hap dyert e mëshirës, do t’ia hapë derën e cila mbyllë rrugët prej nga vjen dënimi i Xhehennemit.
3. Besmeleja fillon me shkronjën B (ب), që do të thotë el-bidaje (البداية), fillimi. Kjo ka kuptimin se Allahu është i pari, para të Cilit nuk ka asgjë. Pastaj vjen shkronja S (س), e cila simbolizon ngritjen dhe lartësimin e Allahut (es-sumuvvu). Mu për këtë, qielli quhet es-sema, si argument i lartësisë së Allahut. Shkronja M (م) simbolizon Mulkun dhe Melekutin (ملكه وملكوتهُ) pushtetin e Allahut. Kur njeriu të thotë Bismil-lahi’rr Rrahmani’rr Rrahim, ai po e hap mulkun (pushtetin) e tokës dhe melekutin (pushtetin) e qiellit. Mulk është çdo gjë që e shohim mbi toke ndërsa melekutë është çdo gjë qe gjendet ne horizont dhe që njeriu me sy nuk mund ta shohë, si: Xhenneti, Xhehennemi, etj.
ALLAH është emri më i lehtë që shqiptohet në tokë. Me këtë emër askush nuk është emërtuar. Arabët thoshin: Bismike Allahumme (Me emrin tënd o Allahu ynë) edhe pse nuk e njihnin Allahun. Suhejl b. Amr kur e pranoi Islamin ne fillim u distancua nga Bismil-lahi’rr Rrahmani’rr Rrahim, e tha se ne nuk e njohim Rrahmanin dhe Rrahimin (dy emrat e Allahut).
Fëmija i vogël kur fillon të flas e belbëzojë ngapak, nuk i vjen vështirë të thotë: Allah, Zot. Edhe njeriu në prag të vdekjes gjënë më të lehtë që e thotë është: Allah! Thotë Allahu:
“رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا فَاعْبُدْهُ وَاصْطَبِرْ لِعِبَادَتِهِ هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِيًّا
Ai është Zot i qiejve dhe i tokës dhe çka ka midis tyre, pra Atë adhuroje, e në adhurimin ndaj Tij bëhu i qëndrueshëm. A di për Të ndonjë emnak (adash)?!”.
(Merjem, 65)
Ka thënë Ibni Abbasi: Nuk ka të ngjashëm me Allahun dhe askush përveç Tij, qoftë madhëruar emri i Tij, nuk quhet err-Rrahman (me nyjën shquese- i Mëshirshmi)
Nga ajeti në fjalë kuptojmë se muslimani duhet ta përkujtojë Allahun dhe nuk duhet të jetë neglizhent. Thotë Allahu:
“وَاذْكُر رَّبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعاً وَخِيفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالآصَالِ وَلاَ تَكُن مِّنَ الْغَافِلِينَ
Ti përmende Zotin tënd në vete (heshtas), me respekt e me dro, jo me shprehje të larta, (përmende) në mëngjes e në mbrëmje dhe mos u bër prej atyre që nuk kanë kujdes”.
(el-A’rafe, 205)
Përkujtoje Allahun në vetmi me përulje dhe frikë prej Tij dhe atë me një zë, as të lartë por as të pazëshëm, në mëngjes e mbrëmje.
“وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ وَتَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلًا
Po ti përmende Zotin tënd dhe plotësisht përkushtoju Atij!”.
(el-Muzzemmil, 8)
Thuaj Bismil-lahi’rr Rrahmani’rr Rrahim në fillim të leximit tënd, shpeshtoje përkujtimin e Tij, kur të kryesh nevojat e dunjasë veçohu për ta adhuruar Atë.
“وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا
Adhuroje Zotin tënd mëngjes e mbrëmje”.
(el-Insan, 25)
Falu për Zotin mëngjes e mbrëmje; sabah e ikindi.
***
Mulimani patjetër duhet të jetojë nën dritën e Allahut sepse Allah është emri i përveçëm dhe i vetëm Allahut. Këtij emri i bashkëngjitën emrat tjerë ndërsa ky nuk i bashkëngjitet asnjë emri. Thuhet El-Alim është prej emrave te Allahut dhe nuk thuhet: Allahu është prej emrave të el-Alim-it.
Err-Rrahman. Thotë Allahu:
“قُلِ ادْعُواْ اللّهَ أَوِ ادْعُواْ الرَّحْمَـنَ أَيًّا مَّا تَدْعُواْ فَلَهُ الأَسْمَاء الْحُسْنَى وَلاَ تَجْهَرْ بِصَلاَتِكَ وَلاَ تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَيْنَ ذَلِكَ سَبِيلاً
Thuaj: "Thërrisni: All-llah ose thërrisni Er Rrahman, me cilindo që ta thërrisni (me këta dy emra), emrat e Tij janë më të bukurit. E ti mos ngrit zërin (duke lexuar) në namazin tënd, po as mos e ul tepër në të, mes kësaj kërkoje një rrugë mesatare”.
(el-Isra, 110)
Muhammedi, alejhi’s selam lutej e thoshte: Ja Rrahman! Disa njerëz nga pabesimtarët thanë: Ai na ndalon neve t’i adhurojmë dy zota ndërsa vet adhuron edhe të tjerë. Menduan se Rrahman është zot tjetër kështu që Allahu e zbriti ajetin e sipërpërmendur.
Ky emër ka kuptim të Gjithëmëshirshmit, me mëshirën e të Cilit jetojnë besimtarët e pabesimtarët.
Err-Rrahim. Ky emër shpreh mëshirën e veçante për besimtarët në dunja dhe ahiret. Kur besimtari pason rrugën e Allahut, ai udhëzohet dhe zemra e tij përjeton qetësinë e duhur, për tu qetësuar më pas në botën tjetër.
Përshtati në shqip:
Sedat Gani Islami