Biografia Artikuj Media Libraria Dosje Problematika bashkëkohore Opinione dhe reagime Studime dhe hulumtime Kontakt
I. MUAJI JANAR

I.

MUAJI JANAR

 

1 janar 630

Profeti ï·º marshon së bashku me shokët për ta çliruar Mekkën e Bekuar

 

Mekka ishte nën sundimin e idhujtarëve. Ata në fakt edhe e kishin përzënë Profetin ï·º prej aty. Pas një dekade qëndrimi në Medinë, ku themeloi shtetin e parë islam, Profeti ï·º, bashkë me shokët, kthehen triumfues në Mekkë. Çlirimi u bë pa luftë.

1 janar 1259

Sejfuddin Kutuz, një ndër mbretërit më të shquar të dinastisë memluke, merr pushtetin në Egjipt.

 

Një nga sulltanët më të njohur të dinastisë memluke ani pse sundoi jo fort gjatë. Në kohën e tij mongolët morën goditje të mëdha de u mundën në betejën e njohur historikisht si ‘Beteja e Ajn Xhalut.’ Kutuz gjeti vdekjen nga Bibersi, një komandat dhe figurë tjetër me nam e kësaj dinastie.

1 janar 1523

Osmanët marrin ishullin Rodos

 

Sulltan Sulejmani, i njohur si Sulejman Kanuni, çliron ishullin Rodos, i cili paraqiste kërcënim për shtetet islame që kishin dalje në det.

1 janar 1567

 

Nxirret firmani me të cilin zhduket identiteti islam i Spanjës

 

Pas rënies së Grënadës, mbreti Filipi II nxjerr vendimin sipas të cilit muslimanëve iu ndalohet  përdorimi i gjuhës arabe, veshja e rrobave fetare, ushtrimi i zakoneve dhe adeteve, gjëra këto që provokuan një reagim të ashpër nga muslimanët, i cili qe njëkohësisht edhe i fundit. 

1 janar 1642

Lindi Sulltan Muhammedi IV

 

Është sulltani i 19 me radhë. Pushtetin e ka marrë në moshën gjashtë ose shtatë vjeçare dhe ka sunduar për dyzet vite. Është sulltani i dytë me jetëgjatësinë më të madhe në pushtet. Përkundër betejave të shumta në të cilat ka marrë pjesë dhe çlirimeve të shumta që ka bërë, për çka edhe ka fituar epitetin ‘Gazi’, ai vdiq në Edirne në vitin 1693 nga vdekja e natyrshme.

1  janar 1925           

Damasku dhe Halebi (Aleppo) bashkohen dhe formojnë Shtetin e Sirisë.

 

Pas rënies së perandorisë osmane, gjeografia e botës islame pësoi ndryshime radikale. U krijuan shtete të reja me kufij dhe emërtime të reja. Ndër to ishte edhe Siria e sotme apo Shami i dikurshëm, i cili u formua nga dy qytetet historike, Damasku dhe Halebi.

1 janar 1956

Sudani fiton pavarësinë

Sudani ndodhet në pjesën veri-perëndimore të Afrikës qendrore ndërsa ka dalje në Detin e Kuq në veri-lindje të vendit. Në veri kufizohet me Egjiptin, në lindje me Eritrenë e Etiopinë, në jug me Sudanin e Jugut, në perëndim me Republikën e Afrikës Qendrore e Çadin dhe në veriperëndim me Libinë. Republika e Sudanit zë një sipërfaqe prej 2,5 milion km2 në të cilën jetojnë diçka më pak se 44 milion banorë. Për kryeqytet k qytetin e quajtur Kartumi (Khartum) dhe për gjuhë zyrtare shtetërore gjuhën arabe. Sipas Kushtetutës në fuqi (nga 1998-ta) Sudani është republikë islamike.

1 janar 1999

Euro hyn në përdorim

Monedha Euro fillon të përdoret në 11 vende anëtare të Bashkimit Evropian (me përjashtim të Britanisë, Danimarkës, Greqisë dhe Suedisë) .

2 janar 1946           

 

Në Shqipëri komunistët shpallin monarkinë shpallet të jashtëligjshme

Një muaj pasi Fronti Demokratik mori kontrollin e Asamblesë së re Kombëtare, qeveria komuniste shpalli jasht-ligjësimin e monarkisë. Kështu, mbreti Zog u shkarkua zyrtarisht de-jure; atij dhe trashëgimtarëve iu hoqën të gjitha të drejtat dhe pronat; dhe u ndalohej “përgjithmonë” kthimi në territorin e Shqipërisë.

2 janar 1980           

 

Trazira në Tunizi

Në Tunizi ndodhin ngjarje të dhunshme dhe të përgjakshme. Libia akuzohet të ketë qëndruar prapa organizimit të këtyre ngjarjeve.

3 janar 1959

Alaska pranohet si shteti i 49-të i SHBA-së

Alaska ndodhet në skajin veriperëndimor të kontinentit të Amerikës së Veriut. Kufizohet në lindje me Kanadanë, Oqeanin Arktik në veri, Oqeanin Paqësor në perëndim dhe me Rusinë (Siberinë) në jug. Alaska është shteti më i madh për nga territori në Shtetet e Bashkuara dhe i katërti me popullsi më të rrallë. Shtetet e Bashkuara blenë Alaskën nga Rusia më 30 mars 1867 për 7 milionë dollarë. Edhe emri "Alaska" vjen nga rusishtja që do të thotë "kontinent", "breg" ose "tokë e madhe".

3 janar 1961           

 

Mbreti Zog vendoset në Paris

Mbreti Zog, dergjet i sëmurë rëndë me kancer në stomak; goditjet në zemër i përsëriteshin here pas here, ndodhej në dhimbje të vazhdueshme; trupi i tij dobësohej dita ditës; kishte disa vjet pa ecur nga që nuk ngrihej dot në këmbë. Nën këshillat e mjekut francez Bourges Kavardin, mbretëresha Geraldine e lëviz familjen mbretërore nga Kana në Paris, duke u vendosur në një vilë pranë Avlonit.

3 janar 2005           

Algjeria i bashkohet Organizatës Ndërkombëtare të Frankofonisë

Këtë veprim shtetëror e kundërshtuan qarqe fetare që konsideruan se me këtë hap nuk po i shërbehej identitetit arab dhe islam të vendit.

4  janar 1300

Triumfon Gazani

Mahmud Gazani hyn triumfalisht në Damask duke mposhtur sulltanin e dinastisë memluke Nasir Muhammed Kelavún.

4 janar 1643

U lind fizikani e matematikani Isac Newton

Isak Njuton ishte një fizikant astronom, filozof, teolog dhe matematikan  anglez i cili është konsideruar gjerësisht si një nga shkencëtarët më me influencë i të gjitha kohërave dhe si një figurë kyçe në revolucionin shkencor.

4 janar 1989

Francezi Christian Pollas zbuloi asteroidin Toutis

Ky asteroid në vitin 2004 kishte kaluar pranë tokës. Ai është i madh 5.4. km.

4 janar 2006

Ndërrim pushtetesh në EBA

Vdes Mektum bin Rashid, zv. President, Kryeministër i EBA-së dhe guvernator i Dubait që nga viti 1990. Po këtë ditë, Muhammed bin Rashid Al-Mektum merr detyrën si zv. president, kryeministër dhe guvernator i Dubait.

 

5 janar 631

Profeti Muhammed ï·º kthehet nga beteja e Tebukut.

 

Kjo betejë u zhvillua kundër fuqisë më të madhe ushtarake atëbotë –Bizantit. Duke marrë shkas forcimin e palës myslimane, që për bizantinët paraqiste problem gjeo-strategjik, ata menduan organizimin e një beteje e cila do t’i jepte fund myslimanëve. Zjarrit të kësaj beteje i vunë benzinë edhe hipokritët, të cilët donin me çdo kusht vdekjen e Profetit ï·º. Sikur të mos mjaftonte kjo, beteja po paralajmërohej për ditët përvëluese të verës. Për të mos lënë depërtimi e ushtrisë bizantine në Medinë, Profeti ï·º merr vendim që të del jashtë saj, respektivisht t’iu del në kufi dhe të mos i lë ti shkelin trevat islame.  Doli në Tebuk me një ushtri prej tridhjetëmijë ushtarësh. Ky lajm mjaftoi që të shpartallohej ushtria e armikut dhe të mos ndodhte beteja fare. Ushtria myslimane u kthye në Medinë solemnisht dhe triumfalisht e disponuar. Profeti ï·º për në Tebuk ishte nisur në muajin rexheb ndërsa u kthye në ramazan. Në rrugë i kaloi pesëdhjetë ditë, njëzet ditë qëndroi në Tebuk, ndërsa të tjerat i kaloi në vajtje – ardhje. Kjo njëherësh ka qenë beteja e fundit në të cilën ka marrë pjesë Profeti ï·º.

5 janar 1452

 

Vdes dijetari i madh, Bedruddin el-Ajni

 Ka qenë një ndër emrat më të spikatur në fushën e jurisprudencës islame dhe hadithit (thënieve profetike) në shekullin e nëntë sipas hixhrit. Është autor i shumë librave, ndër të cilët, më i njohuri, është ai në të cilin ka komentuar Sahihun e Buhariut.

5 janar 1914           

 

Paga ditore në Ford

Kompania Ford Motor e Henry Fordit shpall me krenari një pagë të re ditore minimale prej 5 dollarësh dhe një ditë pune prej 8 orësh.

5 janar 1919

 

Themelohet partia naziste

Në Munih, Hitleri formon partinë naziste, të cilën e quajti partia e punëtorëve gjermanë.

5 janar 1966

 

Konferencë për problemet e Pakistanit dhe Indisë

Në Tashkent mbahet një konferencë për të zgjidhur mosmarrëveshjet ndërmjet Indisë dhe Pakistanit, shkak i të cilave u bënë disa luftëra ndërmjet dy vendeve.

5 janar 1970

 

Vdes Muhammed Abdul El-Aziz Xheit, hoxhë i njohur nga Tunizia.

Rrjedh nga një familje fetare dhe intelektuale. Është shkolluar dhe që nga rinia ka ushtruar poste të ndryshme. Ka qenë mësues, hoxhë (imam), Myfti, Shejhul Islam i medhhebit maliki, ministër. Sipas disa gojëdhënave, nga posti i Myftiu qe shkarkuar për shkak të përplasjes me presidentin Habib Burkijje rreth një fetvaje për agjërimin e Ramazanit.

6 janar 664

Vdes Amr bin el-Asi (r.a)

Një nga shokët e dalluar të Profetit Muhammed ï·º. I njohur për tiparet e çmuara dhe guximin e madh, ai çliroi Egjiptin dhe mbajti postin e valiut të saj në kohën e Omerit, Uthmanit dhe Muaviut (r.a.).

 

6 janar 1916

Shërbimi i detyruara ushtarak në Britani

 

           

 

Britania e Madhe nxjerr ligj për shërbimin ushtarak të detyruar për të pamartuarit e moshave ndërmjet 18-40. Ky vendim, me gjithë kundërshtimet e brendshme, u miratua si shkak i rrethanave të diktuara nga Lufta e I-rë Botërore.

 

6 janar 1984

 

Revolucioni i bukës

Në Tunizi, pas trazirave të përgjakshme për shkak të ngritjes së çmimit të bukës, shpallet gjendje e jashtëzakonshme. Mediat këto trazira i kishin emërtuar ‘revolucioni i bukës.’

 

6 janar 1987

 

Lindja e një galaktike të re

Astronomët nga Universiteti i Kalifornisë dëshmojnë për herë të parë lindjen e një galaktike që përmban rreth 1 miliard yje.

 

7 janar 891

 

Lindi AbduRrahman Nasir

Ka qenë princi i tetë i Andaluzisë (Spanjës) nga emevitët dhe i pari që mori titullin Emiru-l-mu’minine. Periudha gjysmë shekullore e sundimit të tij konsiderohet si më e arta në zhvillimin të Andaluzisë.

 

7 janar 1558

 

Franca merr Pas-de-Calais, zotërimi i fundit i Anglisë në Evropën kontinentale

 Rajoni ishte aneksuar nga Edward III i Anglisë në vitin 1347 dhe u rrit në një qendër për prodhimin e leshit. Banuar që nga koha parahistorike, rajoni Pas-de-Calais u popullua nga keltë, belgë, romakë, frankë dhe alemanë. Disa nga betejat më të përgjakshme të Luftës së Parë Botërore u zhvilluan në Pas de Calais. Memoriali Vimy përkujton betejën e Vimy Ridge dhe është memoriali më i rëndësishëm i Kanadasë për të nderuar ushtarët e saj të rënë në Evropë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Pas-de-Calais ishte gjithashtu në shënjestër të Operacionit Qëndresa, një plan i Forcave Aleate për të mashtruar Gjermaninë naziste se zbarkimi i tyre do të ndodhë këtu, dhe jo në Normandi.

 

7 janar 1698

Zjarri shkatërron qytetin Jamestown në koloninë britanike të Virginias

Kolonët e parë anglezë në Amerikë kishin mbërritur aty më 14 maj 1607, dhe fillimisht ndërtuan një fortesë prej druri dhe e quajtën James Fort. Rreth Fortesës u krijua Jamestown. Në vitin 1698, një zjarr aksidental shkatërroi ndërtesat e bashkisë, legjislaturës dhe të selisë së qeverisë të cilat pastaj u zhvendosën në një plantacion pak më në lindje - vendbanimi i ri shpejt u be qytet dhe mori emrin Williamsburg.

 

 

 

7 janar 1959

Shtetet e Bashkuara njohin qeverinë e re kubane të Fidel Kastros

 

 

Me gjithë këtë fillim premtues, marrëdhëniet mes Kubës dhe Shteteve të Bashkuara u përkeqësua thuajse menjëherë. Zyrtarët amerikanë kuptuan se Kastro ishte ushtruesi i vetëm i pushtetit në Kubë. Politika e tij në lidhje me shtetëzimin e pronave amerikane në Kubë dhe marrëdhëniet e ngushta ekonomike dhe politike me vendet komuniste i bindën zyrtarët amerikanë se regjimi i Kastros duhej rrëzuar. Më pak se dy vjet më vonë, Shtetet e Bashkuara ndërprenë marrëdhëniet diplomatike me Havanën, dhe në prill 1961, ndërmorën operacionin ushtarak kundër qeverisë së Kastros, por pa dobi – Operacioni i Gjirit të Derrave rezultoi në dështim të plotë për amerikanët.

 

8 janar 1104

Vdes Sulltan Berkija Ruk

Ka qenë sulltani i katërt me radhë në dinastinë selxhuke. Gjatë tërë kohës sa sundoi u mor me probleme të brendshme, të cilat, megjithëqë sundonte me shtetin me të fortë islam, ia pamundësuan të korrte ndonjë sukses.

 

8 janar 1642

 

Vdiq Galileo Galilei

Ai ka qenë fizikant, matematikan, astronom, filozof, i cili luajti rol të madh në Revolucionin Shkencor. Arritjet e tij përfshijnë përmirësime të teleskopit dhe vëzhgimet astronomike. Galileo (l. 1564) është quajtur ati i astronomisë, fizikës dhe shkencës moderne. “Megjithatë, ajo lëviz” (Eppur si muove), është një frazë që mendohet se Galileo e tha para inkuizicionit në 1633, pasi u detyrua të mohonte se toka lëviz rreth diellit.

 

8 janar 1784

 

Krimea i bashkëngjitet Rusisë

 Shteti osman, që për 296 vite mbajti Krimenë, pranon që kjo e fundit t’i bashkohej Rusisë. Krimea prapë është aneksuar dhunshëm nga Rusia.

 

8 janar 1892           

 

Vdes Tevfik Pasha, sundues i Egjiptit dhe Sudanit

Ka qenë nipi i Muhammed Ali Pashës. Mori sundimin pasi anglezët dhe francezët detyruan të atij e tij ta dorëzonte pushtetin. Sundoi nga viti 1879-1892. Për shkak të servilizmit të tij ndaj kolonizatorëve dhe politikave shtypëse ndaj popullit të Egjiptit, mbahet mend si një ndër liderët dhe pushtetarët më të këqij. 

 

8  janar 1926

Ibn Saudi mbret

Abdul Aziz Ibn Saud u bë mbret i Hixhazit, ndërsa emri i vendit u ndryshua në Arabi Saudite.

 

8  janar 1986

 

Vdes Zehra Hibetulla Sheref

Një  luftëtare e shquar jemenase për çlirimin e Jemenit nga kolonizatorët. Në Frontin Popullor ka qenë përgjegjëse për sektorin e grave ndërsa ka përfaqësuar Jemenin në disa konferenca ndërkombëtare.

 

9 janar 1792

 

Arrihet marrëveshja e Jassy-s

Pas pranimit të shtetit osman për të nënshkruar Marrëveshjen e Kajnarxhas (Kajnarja, rusët kuptojnë se shteti osman ishte dobësuar, andaj, njëanshëm, prishin marrëveshjen dhe fillojnë luftë të re, e cila do të ndalej vetëm atëherë kur do të lidhej kjo marrëveshje, e cila për pasojë do të kishte humbjen e shumë tokave islame e bashkë me to edhe muslimanët që jetonin në ato vende.

 

9 janar 1939

 

Italia pushton Libinë

Italia shpall se Tarablusi dhe Berka (Berqah) i bashkohen Libisë dhe se banorëve do t’iu jepet shtetësi italiane.

 

9 janar 2007

 

Iphone i parë

Shefi ekzekutiv i kompanisë Apple, Steve Jobs, tregon publikisht iPhonin e parë. Në fjalën e tij, Jobs tha, "Kam qenë në kërkim për dy vjet e gjysmë dhe sot, Apple shpall rishpikjen e telefonit" - kombinim i tre pajisjeve: iPod, Telefon, Komunikues Interneti.

 

10 janar 842

 

Vdes Bishr el-Hafi, dijetar dhe asket i shquar musliman

Ka marrë mësim nga dijetari i madh, Imam Maliku, dhe ka qenë i njohur për dijen, për çka edhe ka marrë lëvdata nga dijetarët. Megjithëkëtë, emri i tij ngel si simbol në fushën e asketizmit. Se kush ishte flet më së miri fakti se ditën që vdiq, xhenazja e tij u nxor nga shtëpia në mëngjes ndërsa nuk arriti të varrosej vetëm se pas namazit të jacisë.

 

10 janar 1183

 

Vdes gjuhëtari i madh, Ibn Berr-rrijj

Ka dhënë mësim në xhaminë Amr bin el-as. Është autor i një sërë veprash, ndër të cilat më e njohura është Havashi Ibn Berr-rri ala Mu’xhem es-Sihah li-l-Xheuheri.

 

10 janar 1732           

 

Marrëveshje osmano-iraniane

Osmanët dhe Irani lidhin marrëveshjes, sipas të cilës, Iranit do t’i ktheheshin Tibrizi, Azerbajxhani Jugor, etj.

 

10 janar 1920

Traktati i Versajës

 

 

 

Traktati i Versajës hynë në fuqi, duke i dhënë fund zyrtarisht Luftës së Parë Botërore.

 

10 janar 1941

Lufta italo - greke

 

 

Ushtria greke, në ndjekje të forcave italiane, merr kontrollin e Këlcyrës; trupat greke tërhiqen prej andej në prill kur Gjermania dërgon trupa për t'i ardhur në ndihmë Italisë.

 

10 janar 1946           

 

Lidhja e Kombeve merr fund

Anulohet organizata Lidhja e Kombeve (League of Nations), e cila qe formuar pas luftës së I-rë botëror me qëllim të ruajtjes së paqes. Ajo u zëvendësua me organizatën e kombeve të bashkuara. Asambleja e parë e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara hapet në Londër; marrin pjesë përfaqësues të 51 vendeve.

 

 

 

10 janar 1962

 

Programi Apollo

 NASA njofton planet për të ndërtuar mjetin C - 5 për nisjen e raketave. Ky mjet u bë i njohur si raketa Saturn V, që nisi në orbitë çdo raketë të misionit Apollo në Hënë.

 

 

 

 

11 janar 630

 

Çlirimi i Mekkës.

Në vitin e tetë sipas hixhrit, Mekkeja e Bekuar u çlirua. Rëndësia e këtij çlirimi ishte se besimtarët arritën që në vendin e monoteizmit ta zhdukin idhujtarinë. Qabeja e madhërishme u pastrua nga idhujt që gjendeshin në të.

 

11 janar 1922

 

Insulina përdoret për herë të parë

Për herë të parë, mjekët në spitalin e Torontos, Kanada, përdorin insulinën për trajtimin e diabetit në njerëz. Para vitit 1922, personat me diabet të tipit 1 nuk jetonin më shumë se 1 deri 2 vjet. Edhe pse nuk kuron diabetin, insulina është një nga zbulimet më të mëdha në mjekësi, e cilësuar si mrekulli - njerëzit me diabet në gjendje të rëndë, me vetëm pak ditë për të jetuar, falë insulinës, shpëtuan dhe u kthyen në jetë normale. Insulina u zhvillua në laboratorin e universitetit të Torontos.

 

11 janar 1964

Raport për duhanin dhe shëndetin

 

 

Kirurgu i Përgjithshëm i Shteteve të Bashkuara Dr. Luther Terry, publikon raportin historik "Pirja e duhanit dhe Shëndeti: Raport i Komisionit Këshillues të Kirurgut të Përgjithshëm të Shteteve të Bashkuara, duke thënë se pirja e duhanit mund të jetë e rrezikshme për shëndetin - raporti shkaktoi brenda e jashtë vendit një valë kundër pirjes së duhanit.

 

11 janar 1971           

 

Vdes Mustafa Nedhif

Vdes fizikanti i njohur musliman, Mustafa Nedhif, i cili  kontribuoi shumë në ngritjen shkencore tek arabët. Punoi si profesor në universitet ndërsa ushtroi dhe detyra tjera me rëndësi. Është autor edhe i shumë librave, prej të cilave libri për Hasan bin Hejthemin si më i njohuri.

 

11 janar 1974

 

Vdes Shenkiti

Vdes dijetari i madh, Muhammed El-Emin esh-Shenkiti nga Mauritania. Ka ligjëruar në xhaminë e Profetit në Medinë, sikur që ka ligjëruar edhe në institucione arsimore (universitete). Është autor i tefsirit të mirënjohur Advau-l-bejan, që konsiderohet ndër tefsirit bashkëkohore më të suksesshme.

 

12 janar 1733

 

Rrethimi i Bagdadit

Shahu iranian Nadir Han rrethon Bagdadin. Rrethimi zgjat plot shtatë muaj e tetë ditë ndërsa mbaron me disfatë të thellë të Nadir Hanit para ushtrisë osmane.

 

12 janar 1816

 

Familja Bonoparte largohet nga Franca

Familja Bonoparte përjashtohet përgjithmonë nga Franca. Por vetëm me dekret, sepse Bonopartët do të luanin rol në politikën franceze dhe evropiane thuajse deri në fund të shekullit XIX.

 

12 janar 1974           

 

Bashkimi i Libisë dhe Tunizisë

Libia dhe Tunizia shpallin se janë duke u shkrirë në një Republikë Arabe Islame. Marrëveshja parashihte që kryetari i Tunizisë (Burkije) të ishte kryetari i shtetit ndërsa kryetari i Libisë (Gadafi) të ishte nënkryetar. Për shkak të kundërshtimeve nga një numër politikanësh në Tunizi, marrëveshja e bashkimit u anulua. Kjo çoi në ftohjen e marrëdhënieve ndërmjet dy shteteve.

 

12 janar 2006

Fatkeqësi në Mina

 

 

Si pasojë e një rrëmuje të krijuar gjatë ritualit së hedhjes së guralecëve në Mina, gjejnë vdekjen 362 haxhilerë.

 

12 janar 2010

Tërmet në Haiti

Tërmeti në Haiti shkakton vrasjen e 316-mijë njerëzve dhe shkatërrimin e pjesës më të madhe të kryeqytetit Port – au- Prince.

 

13 janar 1822

 

Themelimi i Greqisë

Kryengritësit  grekë kundër perandorisë osmane shpallin themelimin e Greqisë.

 

13 janar 1953           

 

Mareshali Josip Broz Tito zgjidhet president i Jugosllavisë

Tito ishte arkitekti kryesor i Jugosllavisë së dytë: Federatës Socialiste. Nga viti 1943 deri në vdekjen e tij në vitin 1980, ai mbajti gradën e Mareshalit të Jugosllavisë; shërbeu si komandant suprem i ushtrisë Jugosllave, dhe së fundi president. Pas vdekjes së tij, në vitin 1980, mes republikave jugosllave u shfaqën tensione, duke filluar me demonstratat në Kosovë më 1981; në vitin 1991 Jugosllavia u shpërbë, duke kaluar në një seri luftërash dhe trazirash që zgjatën deri në pjesën tjetër të mijëvjeçarit të tretë; ndikimi i të cilave vazhdon të ndjehet ne shumicën e ish-republikave jugosllave edhe sot e kësaj dite.

 

13 janar 1979

 

Revolucioni Islami themelon Këshillin

Lideri iranian, Ajatullah Homeni, në Paris shpall formimin e Këshillit të Lartë të Revolucionit Islamik, i cili do të ketë sukses në rrëzimin e Shahut dhe sistemit tij, sikur që do ta detyrojë këtë të fundit të ikë nga Irani.

 

14 janar 899

 

Vdes dijetari i madh Ibrahim el-Harbi

Ka qenë nxënës i Imam Ahmed bin Hanbelit ndërsa ka zotëruar disa shkenca. Është autor i librit Garibu-l-hadith (Shprehjet e panjohura në hadithe), ku ka shfaqur kapacitetet e tij prej dijetari të madh.

 

14 janar 1539

 

Spanja anekson Kubën

Ishulli i Kubës ishte i banuar nga fise të shumta autoktone para zbulimit nga eksploruesi italian Kristofor Kolombi, në vitin 1492. Pas mbërritjes së Kolombit, Kuba u bë koloni spanjolle. Në vitin 1762, ishulli ra nën kontrollin britanik, para se t’i kthehej Spanjës në këmbim për Floridën. Një seri e rebelimesh gjatë shekullit të 19-të nuk arriti t'i jepte fund sundimit spanjoll. Megjithatë, rritja e tensioneve midis Spanjës dhe Shteteve të Bashkuara, që arriti kulmin me luftën Amerikano-Spanjolle, më në fund çoi në tërheqjen e Spanjës; në vitin 1902 Kuba fitoi zyrtarisht pavarësinë nga Spanja.

 

14 janar 1943           

 

Lufta e Dytë Botërore

Franklin D. Roosevelt dhe Winston Churchill fillojnë Konferencën në Kazablanka të Marokut, për të diskutuar strategjinë për fazën e ardhshme të luftës. Në këtë zhvillim, Roosevelti bëhet presidenti i parë amerikan që udhëton me aeroplan, kur shkoi nga Miami në Marok për t'u takuar me Çurçhillin.

 

14 janar 2000           

 

Dënime për luftën në Bosnjë

Një vendim i gjykatës së Kombeve të Bashkuara për krime lufte, dënon pesë kroatë boshnjakë me deri në 25 vjet burgim për vrasjen e mbi 100 myslimanëve në një fshat të Bosnjës në vitin 1993.

 

15 janar 729

 

Vdes Ibn Sirini

Vdes dijetari i mirënjohur musliman, Ibn Sirini, i njohur veçmas në fushën e interpretimit të ëndrrave. Ndonëse i njohur në këtë fushë, ai nuk ka një libër të caktuar. Libri që i atribuohet atij, nuk është punë e pendës së tij.

 

15 janar 929

 

Në Spanjë shpallet themelimi i hilafetit emevit

Duke qenë se hilafeti abbasit sa vinte e dobësohej, Nasiri, për të minimizuar dominimin fatimit, themelon hilafetin në Spanjë ndërsa veten e quan Emiru-l-Mu’minin (Prijësi i Besimtarëve).

 

15 janar 930

Vidhet Guri i Zi në Qabe

Grupi i devijuar shiit, keramita, vjedhin gurin e zi në Qabe, të cilin më vonë muslimanët arrijnë ta rikthejnë.

 

15 janar 1265

 

Vdes Holako

Holako  (Hulagu Khan), udhëheqësi i tartarëve, i njohur për urrejtjen e madhe ndaj Islamit dhe muslimanëve. Ishte Holako ai që kreu gjithë ato krime në Bagdad, duke i dhënë fund hilafetit abbasit në vitin 656 h., si dhe duke vrarë afër dy milionë myslimanë. Ai shkatërroi dhe thesarin e madh shkencor të muslimanëve në Bagdad. Pësoi disa disfata nga kushëriri i tij, Bereket Han, muslimani i parë nga tatarët, sikur që pësoi disfatë nga Dhahir Bibersi. Nga lëndimet e marra, më 15 janar 1265, vdes.

 

15 janar 1914

Ismail Qemali jep dorëheqje

 

 

Ismail Qemali jep dorëheqjen nga posti i kryetarit të qeverisë së përkohshme që e kishte mbajtur qe prej dimrit te vitit 1912.

 

16 janar 929

Themelohet kalifati i Kordobës

 

 

Emir AbduRrahman III themelon Kalifatin e Kordobëss, një mbretëri islamike e cila zgjati rreth 100 vjet në një territor prej 600 mijë kilometrash katrorë (sot Gjibraltar, Marok, Portugali e Spanjë).

 

16 janar 1547

Ivani i Tmerrshëm bëhet Car i Rusisë

Ai e transformoi Rusinë në një shtet shumëetnik dhe shumëfetar duke e shtrirë në një territor prej 1 miliardë hektarësh. Ivani u bë i pari car i të gjithë rusëve. Është thënë se ishte një figurë komplekse: vuante nga sëmundje mendore; por diplomat i aftë; mbrojtës i arteve dhe tregtisë; mjaft popullor mes njerëzve të thjeshtë; i tmerrshëm për shtresat e larta.

 

16 janar 1786

Virxhinia miraton Statutin për Liritë Fetare

Autori i dokumentit ishte Thomas Jefferson, hartues i Deklaratës së Pavarësisë dhe i Kushtetutës amerikane.

 

16 janar 1920

Takimi i parë i Lidhjes së Kombeve

Lidhja e Kombeve mban takimin e saj të parë në Paris, Francë. Shqipëria do t’i bashkohej Lidhjes afërsisht 11 muaj më vonë, më 17 dhjetor 1920, duke garantuar sigurinë e pavarësisë së saj.

 

17 janar 864

Vdes Ebu Hafs Bahiliu

 

 

Ebu Hafs Bahiliu ka qenë një nga dijetarët e hadithit dhe historisë. Imam Nesaiu duke folur për të thotë: ‘Ka qenë i besueshëm, haditholog dhe hafidh.’ Ebu Zur’ah Rraziu ka thënë: ‘Ka qenë kalorës i hadithit. Në Basra nuk është parë më dijetar i madh se ai, Ibn Medini dhe Shadhekuni.’ Darekutni përmend se disa i kanë dhënë përparësi ndaj Ibn Medinit; ka qenë Imam dhe zotërues i shkencave.

 

17 janar 895

Vdes Ibn Sa’di

 

 

Ibn Sa’di ka qenë një ndër dijetarët e rrallë të ummetit islam të shekullit të dytë hixhrij. Është autor i veprave të shumta dhe të ndryshme në hadith, fikh dhe histori. Gjithsesi, libri më i famshëm i tij ngel ai në histori Et Tabekat El Kebir Ve-s-Sagir.

 

17 janar 1942

Lindi Muhammed Ali

 

 

I famshëm për angazhimin e tij sportiv në fushën e boksit dhe fitoret e shumta, Cassius Marcellus Clay Jr. pas një kohe pranon Islamin dhe merr emrin Muhamed Ali. Kjo do ti jep famë edhe më shumë, veçmas në botën islame. Muhammed  Ali ka vdekur në vitin 2016 në moshën 74 vjeçare.

 

17 janar 1995

Tërmet në Japoni

 

 

Një tërmet prej 7.2 ballë sipas Rihterit goditi provincën japoneze në Kobe. Tërmeti shkatërroi qytetin dhe shkaktoi vdekjen e 5.372 personave.

 

18 janar 1535

Themelohet Lima

 

 

Eksploruesi spanjoll Francisco Pizarro themelon Limën, kryeqyteti i Perusë. Në tetor 2013, gjatë një ceremonie në Toronto të Kanadasë, Lima u zgjodh si qyteti mikpritës i lojrave Pan-Amerikane të viti 2019, duke lënë pas disa qytete të mëdha finaliste.

 

18 janar 1909

Lindi Abdu Selam Harun, themelues i shkencës së verifikimit të trashëgimisë

 

 

Ka lindur në Aleksandri, Egjipt. Ka ushtruar funksione të ndryshme akademike ndërsa ka marrë pjesë edhe në themelimin e Universitetit në Kuvajtit në vitin 1966. Është zgjedhur Sekretar i Përgjithshëm i Asamblesë së Gjuhës Arabe në vitin 1984. Ka qenë po kështu anëtar nderi i Asamblesë Jordaneze të Gjuhës Arabe. Është autor i një sërë veprash me rëndësi në fushën e verifikimit të trashëgimisë.

[https://islammemo.cc/zakera/moslimoon-mansioon/2016/09/18/304616.html]

 

18 janar 1919

Themelohet në Londër firma Bentley Motors Limited

 

 

Themelohet në Londër firma Bentley Motors Limited, e njohur për automobilë luksozë sportiv. Firma Rolls - Royce e bleu Bentley-n në vitin 1931, por si për ironi, Bentley Motors u bë pasardhës i drejtpërdrejtë i Rolls-Royce Motors. Të dyja këto firma të njohura britanike u blenë nga Volkswagen AG e Gjermanisë, në vitin 1998.

 

18 janar 1959

Vdes Abdul Vehhab Azzam

Një gjeni i letrave në Egjipt. Është angazhuar gjatë jetës së tij për një kauzë shumë fisnike, bashkimin e botës arabe me atë myslimane, pasi që veç qarkullonin zëra për ndarjen e tyre. Është angazhuar edhe në fushën diplomatike dhe ka shkruar vepra të shumta. 

 

 

 

19 janar 1595

 

Vdes Sulltan Murati III

Ka qenë i dymbëdhjeti me radhë në dinastinë osmane. Në pushtet ka ardhur pas vdekjes së të atit, Selimit II. Ishte i angazhuar në dije dhe shkenca dhe anonte kah sufizmi. Urdhrin e parë që nxori si Sulltan ishte ndalimi i rakisë për shkak se kishte filluar të përhapej në mesin e popullit dhe ushtrisë. Në kohën e tij u morën Polonia, Gjeorgjia, Azerbajxhani. Ka vdekur në moshën 50 vjeçare dhe është varrosur në oborrin e Aja Sofisë.

 

19 janar 1793

Mbreti Louis XVI i Francës dënohet me vdekje për tradhti dhe krime kundër shtetit

Ai dhe familja e tij u kapën ndërsa po i afroheshin kufirit gjerman për t'i shpëtuar revolucionit. Louis u arrestua zyrtarisht tre ditë pasi Franca u shpall republikë. Më 21 janar 1793 Louis XVI u ekzekutua me giotinë në Paris, ku turma e mbledhur e përshëndeti vdekjen e tij si fillimin e një epoke të mirë, që në fakt u bë fillimi i një epoke terrori.

 

19 janar 1956

 

Vdes Abdul Vehhab Hal-laf

Ka qenë i njohur në fushën e fikhut dhe usulit. Ka disa vepra me vlerë. Ka qenë po kështu anëtar i Akademisë së Gjuhës Arabe.

 

19 janar 1983

Arrestohet shefi i policisë naziste

Klaus Barbie, shefi i policisë sekrete naziste, SS, në Lyon – Francë, u arrestua në Bolivi. Ai mendohet se orkestroi grusht-shtetin që solli në pushtet diktatorin Luis García Meza Tejada në vitin 1980. Pas rënies së diktaturës, Barbie humbi mbrojtjen e qeverisë boliviane dhe në vitin 1983 u ekstradua në Francë, ku u dënua për krime luftës dhe vdiq në burg.

 

 

 

20 janar 820

Vdiq Imam Shafiu

 

 

Imam Shafiu, një ndër dijetarët më të mëdhenj të muslimanëve dhe themeluesi i medhheb shafi. Ka vënë bazat e shkencës së Usulit dhe është autor i dy prej veprave më të famshme të librarisë islame, librave Umm dhe Rrisale.

 

20 janar 1872

Kolonizatorët francezë arrestojnë luftëtarin Ahmed Bumerzak

 

 

Bumerzak kishte udhëhequr një revolucion kundër pushtuesve francezë. Këta të fundit, pas kapjes së tij, e dënojnë me vdekje.

 

20 janar 1877

Lindi Ahmed Muharrem

 

 

Ahmed Muharrem njihet ndryshe si poeti i Islamit. Ai, krahas angazhimit konkret ne çështje që kanë të bëjnë me shoqërinë, trajtonte edhe probleme të ndryshme të ummetit në poezitë e tij. për këtë edhe iu dha epitetit i poetit të islamit.

 

20 janar 1887

Senati amerikan miraton marrjen me qira të bazës detare Pearl Harbor në Hawaii

 

 

Ishte sulmi japonez ndaj kësaj baze (7 dhjetor 1941), që do të detyronte SHBA-në të hynte në Luftën e dytë Botërore. Hawaii (Ishull i Madh), në atë kohë nuk ishte pjesë e Shteteve të Bashkuara. Hawaii do të pranohej në Bashim më 21 gusht 1959. Shteti Hawaii përbëhet nga qindra ishuj të vegjël në oqeanin Paqësor.

 

21 janar 1849

Vdes Muhammed Shadhili Ibn Ashuri

 

 

Ibn Ashuri ishte i njohur në fushën e fikhut. Ai është vëllai i dijetarit të njohur Tahir bin Ashurit.

 

21 janar 1924

Vdes Lenini

 

 

Pas fitores së revolucionit të tetorit 1918, Lenini u bë kryetar i Këshillit të komisarëve të Popullit (të gjitha postet e rëndësishme i mori për vete). Trocki dhe Stalini ishin bashkëpuntorët e tij më të afërt, por asnjërit nuk i besonte. Bolshevikët (që u bënë më pas Parti Komuniste) shpallën se Revolucioni i Tetorit kishte vendosur diktaturën proletare. Aktet e para të qeverisë së re ishin heqja e pronësisë private të tokës dhe shpërndarja e saj mes fshatarëve. Bankat u shtetëzuan, kontrolli punëtor u vendos mbi prodhimin e fabrikave. Ateizmi zëvendësoi zyrtarisht doktrinën e fesë. Opozita u shtyp me dhunë nga ÇEKA (policia politike nën Xherzhinskyn). Vdiq pasi më parë kishte pësuar një goditje në tru e cila i kishte marrë të folurit.

 

21 janar 1925

Republika e parë shqiptare

Ahmet Zogu thirri në Tiranë Asamblenë Kombëtare, mbi të cilën kontrolli i tij ishte thuajse i plotë, për të debatuar mbi miratimin e një kushtetute republikane. 62 nga 64 deputetë u bindën për të votuar në favor të një sistemi të tillë qeverisës. Kështu, Republika shqiptare u shpall, me Zogun si President, duke zëvendësuar Regjencën katëranëtarëshe, e dalë nga Kongresi i parë i Lushnjes (1920), e cila u shfuqizua.

 

21 janar 2006

Vdes Ibrahim Rugova

 

 

Vdiq Ibrahim Rugova -akademik, politikan, presidenti i parë i Kosovës; kur ishte 6 javësh (janar 1945) babai i tij dhe gjyshi u vranë nga forcat komuniste. Por ndryshe nga udhëheqës të tjerë të Ballkanit që zgjodhën luftën, Rugova përqafoi politikën e rezistencës paqësore në fushatën e tij për një Kosovë të pavarur.

Deri në fillim të vitit 1998, Ushtria Çlirimtare e Kosovës (UÇK) ishte bërë organizata kryesore e rezistencës në Kosovë, duke përkrahur luftën në vend të taktikave paqësore. Gjatë luftës dhe ndërhyrjes së NATOs, popullariteti i Rugovës u zbeh. Por pas çlirimit të Kosovës, shumë gjëra kishin ndryshuar, përfshi e mendësitë; Rugova zgjidhet President në zgjedhjet e marsit 2002 duke fituar 58 për qind të votave. Disa javë më vonë, ai doli ballë për ballë me Millosheviqin, kur dha prova si dëshmitar në Hagë, në gjyqin për krime lufte ndaj ish-udhëheqësit jugosllav.

 

22 janar 1263

Lindi dijetar i madh, Ibn Tejmije

 

 

Ibn Tejmije i përket plejadës së artë të dijetarëve myslimane. I njohur për dijen e madhe dhe qëndrimet stoike, ai në historinë islame ka hyrë si njëri ndër dijetarë më të mëdhenj që ndonjëherë ummeti ka patur. Është autor i shumë veprave ë arrijnë në qindra vëllime, sikur që është mësues i një sërë dijetarësh, me theks të veçantë Ibn Kajjimit.

 

22 janar 1517

Osmanët marrin Kajro

Kajro ishte kryeqytet i sulltanatit të mamlukëve, dinasti myslimane në Egjipt (1250-1517). Mamlukët nuk ishin egjiptianë, por rridhnin nga një kastë skllevërish të privilegjuar me prejardhje nga Kirkizia. Pas një grusht-shteti në vitin 1250, ata morën pushtetin në Egjipt dhe pastaj aneksuan Sirinë dhe Palestinën. Fillimisht marrëdhëniet mes sulltanatit të mamlukëve dhe Perandorisë Osmane ishin miqësore. Por gjatë viteve të fundit të shekullit të 15, konkurrenca për të kontrolluar Turqinë jugore i përkeqësoi marrëdhëniet. Pas fitores osmane më 22 janar 1517, sulltan Selimi vendosi që udhëheqësit mamlukë të zënë rob t'i dërgonte në Stamboll, por pastaj ndryshoi mendje; ata u ekzekutuan më 13 prill 1517 nga një ish-komandant mamluk që kishte kaluar në anën e osmanëve.

 

22 janar 1987

SHBA - Politikani nga Pennsylvania R. Budd Dwyer vret veten gjatë një konference shtypi në televizion

 

 

Kjo ngjarje çoi në debate mbi kufijtë në gazetari, dhe se jo çdo pamje është e transmetueshme. Në vitin 1986, Dwyer ishte dënuar për marrje ryshfeti nga një firmë në Kaliforni. Gjatë gjyqit, si dhe pas dënimit, ai pohoi se ishte i pafajshëm dhe se akuzat ishin të sajuara. Masa e dënimit ishte planifikuar të shpallej nga gjykatësi më 23 janar, një ditë pas vetëvrasjes.

 

22 janar 1988

Vdes Ahmed Abdu Settar Xhevari

 

 

Dijetar irakian, i diplomuar në Bagdad dhe Kajro. Ka ushtruar poste politike (ministër) disa herë ndërsa ka qenëe dhe anëtar i akademive të gjuhës arabe në Bagdad, Damask, Amman dhe Kajro.

 

23 janar 638

Fillon kalendari islam

 

 

Fillon kalendari Islamik ose Kalendari Hixhri - kalendar hënor i përbërë nga 12 muaj në vit me 354 ose 355 ditë. Kalendari Mysliman është përdorur për ngjarje dhe data në shumë vende myslimane (njëkohësisht me kalendarin gregorian), dhe përdoret nga muslimanët kudo për të përcaktuar ditët e duhura për të vëzhguar festat si Ramazani, për të marrë pjesë në Haxhillëk, dhe për festat e tjera islame. Viti i parë i këtij kalendari filloi të numërohet më 622 të kalendarit Gregorian, viti kur Profetit Muhamed [Paqja qoftë mbi të!] shkoi nga Meka në Medinë, ngjarje e njohur si Hixhret.

 

 

 

23 janar 1952

Vdes Zeki Mubarek

 

 

Një ndër shkrimtarët bashkokor  të Egjitit dhe pionët në letërsinë arabe bashkëkohore. Është njohur për polemikat e ashpra me Taha Husejnin.

 

23 janar 1911

Kundërshtohet pranimi i Marie Curie në Akademinë Franceze të Shkencave

 

 

Akademia Franceze e Shkencave (e përbërë vetëm nga burra) kundërshton pranimin si anëtare të saj, fituesen e Çmimit Nobel, Marie Curie; fizikante polake - franceze e natyralizuar - kimiste - gruaja e parë e nderuar me çmimin Nobel; gruaja e parë profesore në Universitetin e Parisit, dhe në vitin 1995, gruaja e parë që do të varrosej për meritat e veta në panteonin në Paris.

 

23 janar 1913

Porta e Lartë thyhet me forcë

 

 

Pjesëtarët e lëvizjes për Bashkim dhe Progres (Ittihad ve Terekki) thyejnë derën e lartë, respektivisht selinë e kryeministrisë turke, duke e detyruar Sulltan Reshadin që ta emërojë Mahmud Shevket Pahsën në postin e Kryeministrit dhe Ministrit të Brendshëm.

 

24 janar 660

Vdes Aliu  (Allahu qoftë i kënaqur me të!)

Ka qenë kushëriri i Profetit (Paqja qoftë mbi të!) dhe njëri ndër besimtarët e parë. Konsiderohet se ka pranuar Islamin i pari prej fëmijëve. Ditën kur bëri  Profeti (Paqja qoftë mbi të!) migrimin, ai kishte fjetur në shtratin e tij, që komplotistëve kurejshite të mos iu shkonte mendja se Profeti kishte lënë shtëpinë. Ka qenë i martuar me vajzën e Profetit, Fatimen. Pas vrasjes së Uthmanit (Allahu qoftë i kënaqur me të!), ai mori besimin e ummetit për të qenë Halife. Kështu, ai ka qenë halifeja i katërt i muslimanëve.

 

 

 

24 janar 1862

Themelohet Bukureshti

Bukureshti shpallet kryeqyteti i Rumanisë. Emri BukureÅŸht ka një prejardhje të pa qartë; Tradita e lidh themelimin e Bukureshtit me emrin “Bukur” i cili sipas legjendave të ndryshme ishte ose një princ, bandit, peshkatar, bari, apo gjahtar. Por në të gjitha rastet ai përshkruhet si mbresëlënës, përshtypës, i pashëm. Në rumanisht Bukuresht do të thotë 'gëzim' "lumturi" dhe besohet të jetë me prejardhje dake. Por ka edhe etimologji të tjera nga dijetarë të hershëm, duke përfshirë një nga udhëtari osman, Çelebi (1781), i cili thotë se Bukureshti u emërua për nder të Abu - Karis nga fisi Beni - Kuresh. Ndërsa në një libër të shekullit të 19, botuar në Vjenë, thuhet se emri Bukuresht rrjedh nga "Bukovie", pyll ahu që ndodhej aty para ndërtimit të qytetit. Për here të parë emri Bukuresht është përmendur në dokumente në vitin 1459.

 

24 janar 1922

Legata Britanike në Shqipëri

 

 

Diplomati Harry Eyres – i pari ambasador britanik në Shqipëri, paraqet letrat kredenciale pranë Këshillit të Lartë të Regjencës. Për shkak të mungesës së lidhjeve telefonike në Tiranë, dhe mos gjetjes së një banese të përshtatshme, Legata Britanike u vendos në Durrës, në një shtëpi me qera pak sa brenda mureve të qytetit të vjetër.

 

25 janar 1150

Lindi dijetari i madh Fahruddin Rrazi

 

 

Muhammed bin Umer bin Husejn bin Ali, i njohur si Faruddin Rrazi, autori i tefsirit enciklopedik ‘Mefatihu-l-Gajb.’ Në fakt, Rraziu është autori i shumë veprave që kalojnë shifrën njëqind.

 

25 janar 1260

Halebi (Aleppo) bie në duart e tatarëve

 

 

Egërsisë tatare nuk i bënte ballë asgjë. Pas pushtimit dhe shkatërrimit të Bagdadit, tatarët ia mësynë Aleppos, të cilin e pushtuan. Kështu, Aleppo do të bëhet qyteti i parë i Shamit që pushtohet.

 

25 janar 1479

Osmanët detyrojnë venecianët të nënshkruajnë traktatin e Stambollit

 

 

Sulltani Mehmet Fatih detyron principatën e Venedikut që të nënshkruaje traktatin e Stambollit, sipas të cilit ajo nuk do ti luftonte osmanët, do të barte gjobën e luftës si dhe do të paguante një xhizje vjetore.

 

25 janar 1906

Hapet për trafikun Tuneli i jashtëzakonshëm hekurudhor midis Italisë dhe Zvicrës

 

 

Projekti i Tunelit Simplon, filloi gjatë një konference zvicerane-italiane në korrik 1889, ku u ra dakord, për të ndërtuar një tunel hekurudhor gati 20 kilometra të gjatë përmes Alpeve nëpër territorin e të dy shteteve nga Brig, Zvicër në Domodossola, Itali. Rruga e tunelit u përcaktua nga konsideratat ushtarake në mënyrë që kufiri shtetëror midis dy vendeve të ishte në mes të tunelit, për të lejuar secilin vend ta bllokonte atë në rast lufte.

 

25 janar 1919

Themelohet Lidhja e Kombeve

 

 

Themelohet Lidhja e Kombeve, një prej 14 pikave të propozuara nga presidenti amerikan Woodrow Wilson për të parandaluar përsëritjen e një lufte tjetër botërore. Dy fakte: Jo të gjitha 14 pikat e presidentit Wilson u morën parasysh; dhe Lufta Botërore u përsërit 20 vjet më vonë, thuajse me të njëjtit aktorë kryesorë.

 

25 janar 1989

Manifestim i madh në Xhaminë e Zejtunes

 

 

Një dekret presidencial urdhëronte që Xhamia e Zejtunës do të mund të fillonte aktivitetet shkencore dhe fetare. ndalesa ishte për një gjysmë shekulli andaj ky lajm i gëzoi pa masë njerëzit. 

 

 

 

 

26 janar 1479

Shkodra i dorëzohet Mehmet Fatihut

 

 

Shkodra, që ishte nën sundimin e Venedikut, i dorëzohet Sulltani Mehmet Fatih. Ekspedita e Sulltanit në Shkodër ishte ekspedita e tij e njëzetepesë dhe njëherësh e fundit.

 

26 janar 1776

Vdes Hafidh Ibn Asakiri

 

 

Një nga dijetarët e mëdhenj të hadithit dhe historisë. Është autori i veprës së famshme Historia e Damaskut.

 

26 janar 1905

Gjendet diamanti më i madh ndonjëherë

 

 

Diamanti më i madh në botë me peshë 3,106.75 karat (0,621350 kg), u gjetur në një minierë afër Pretorias në Afrikën e Jugut. Më pas diamanti u pre në 106 diamante më të vegjël.

 

26 janar 1939

Lufta Civile spanjolle – Ofensiva e Katalonias

 

 

Trupat nacionaliste të gjeneralit Francisko Franko, të ndihmuar nga Italia, marrin Barcelonen.

 

 27 janar 1593

Gjykohet Bruno

Në Vatikan hapet gjyqin kundër dijetarit Giordano Bruno, murg, filozof, matematikan, poet dhe astrolog. Teoritë e tij kozmologjike shkojnë përtej modelit Kopernikan. Bruno propozoi saktë se Dielli ishte vetëm thjesht një tjetër yll që lëviz në hapësirë, dhe pohoi gjithashtu se universi përmbante një numër të pafund botësh të banuara nga qenie inteligjente. Gjyqi kundër Brunos zgjati 7 vjet; përfundimisht ai u gjet fajtor për herezi dhe u dogj në turrën e druve më 1600.

 

27 janar 1788

Kolonët e parë evropiane zbarkojnë në Sydney, Australi

 

 

Ata ishin kryesisht të burgosur nga Anglia dhe një koloni penale britanike u krijua për ta në Port Jackson (sot, Sydney) në vitin 1788. Rreth 160-mijë të dënuar jetuan aty deri në vitin1839, kur Britania i dha fund këtij sistemi dënimi. Pas kësaj, kolonët dhe ish-të burgosurit krijuan gjashtë koloni: New South Wales, Tasmania, Western Australia, South Australia , Viktoria dhe Queensland. Gjashtë Kolonitë u bënë shtete dhe në vitin 1901 krijuan federatën e Australisë me një kushtetutë bazuar në traditat britanike parlamentare dhe ato federale të SHBA-së.

 

27 janar 1945

Rusët marrin kampin në Auschwitz

 

 

Trupat ruse çlirojnë kampin e përqendrimit Auschwitz-Birkanau (Poloni), ku nazistët kishin vrarë mbi 1,5 milionë njerëz, duke përfshirë më shumë se 1 milion hebrenj.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

28 janar 1757

Afganistani pushton Delhin

 

 

Ahmed Shah, mbreti i parë i Afganistanit, pushton Delhin dhe e anekson Punjabin.

 

28 janar 1921

Dënimi ndërkombëtar i Gjermanisë

 

 

Në Paris, aleatët caktuan shumën që Gjermania duhej të paguante si dëmshpërblim për Luftën e Parë Botërore; 10 miliardë stërlina paguar me këste për një periudhë prej 42 vjetësh. Një vit më vonë, në janar 1922, kjo shumë u pakësua me dy të tretat.

 

28 janar1986

Fatkeqësi kozmike

Anija Challenger për vajtje ardhje në hapësirë niset për një mission nga kepi Kanaveral i Floridës; 73 sekonda më pas, anija shpërthen duke vrarë ekuipazhin që përfshinte edhe mësuesen Christa McAuliffe.

 

 

 

 

29 janar 803

Vritet Xhafer Bermekiu

 

 

Ka qenë ministër i Harun Reshidit. Ata qenë çuar kundër tij, andaj Haruni i burgosi dhe disa prej tyre i ekzekutoi për shkak të akuzimit të tij për heretizëm.

 

29 janar 1613

Galileo Galilei vëren Neptunin

 

 

Galileo Galilei vëren Neptunin, por nuk arrin të njohë atë që sheh, disa thonë, i penguar nga mjegulla. Librat e historisë thonë se planeti Neptun u zbulua a përcaktua nga mesi i viteve 1800, pas shumë spekulimesh.

 

29 janar 1978

Suedia ndalon aerosolin

Suedia ndalon përdorimin e spërkatjes me aerosol për shkak të efektit të dëmshëm për shtresën e ozonit, duke u bërë kështu vendi i parë që miratoi një mase të tillë.

 

 

 

30 janar 1797

Kongresi amerikan refuzon të pranojë një peticion nga zezakët. Në vitin 1800, popullsia e Shteteve të Bashkuara arriti 5 milionë e 300 mijë banorë, mes të cilëve 1 milionë ishin zezakë.

 

 

 

30 janar 1933

Adolf Hitler bën betimin si kancelar i Gjermanisë

 

 

"Unë do ta përdor fuqinë time për mirëqenien e popullit gjerman...", u betua ai me dorën mbi kushtetutë, dhe kur me sy të përlotur doli nga pallati presidencial si kancelar i ri, nazistët dhe simpatizantët e tij të mbledhur shpërthyen në brohoritje: "U krye! " bërtiti Hitleri - dhe vetëm nazistët e dinin se çfarë donte të thoshte. Brenda disa javësh, Hitleri do të bëhej diktator absolut i Gjermanisë dhe vuri në lëvizje ngjarje që do të rezultonin në Luftën e Dytë Botërore dhe vdekjen e gati 50 milionë njerëzve përmes luftimeve ose asgjësimit të qëllimshëm.

 

 

 

 

31 janar 1950

Presidenti Harry Truman shpall publikisht zhvillimin e bombës me Hidrogjen

Para se të merrte një vendim, presidenti u takua me një grup shkencëtarësh për t’i pyetur se çfarë mendonin rreth një bombe të tillë. Shkencëtarët ishin ata që kishin punuar për ndërtimin e bombës atomike dhe shprehën rezerva, pasi nuk donin të bëheshin pjesë e ndërtimit të një bombe edhe më shkatërruese. Truman, nga që nuk po merrte një përgjigje të qartë, e humbi durimin; "A janë rusët në gjendje të zhvillojnë një bombë me hidrogjen? pyeti ai, dhe përgjigja ishte - "Po!" - "Atëherë çfarë dreqin presim, të na vijë bomba këtu?", dhe dha urdhër për fillimin e projektit. Pas 4 vjetësh, më 2 shkurt 1954 - presidenti Eisenhower raportoi se prova e parë e Bombës me Hidrogjen ishte kryer në vitin 1952 nën administratën Truman.

 

31 janar 1517

 

Egjipti i bashkohet Perandorisë Osmane

Me këtë, shteti i memlukëve që sundonte me Egjiptin dhe Shamin, merr fund.

 

31 janar 1606

Në Londër ekzekutohet Guy Fawkes

 

 

Disa muaj më parë, më 5 nëntor, ai ishte përpjekur për të hedhur në erë parlamentin anglez, ndërsa mbreti Xhejms po bëhej gati të hapte punimet e sesionit. Komploti kishte për qëllim fillimin e një kryengritje të madhe të katolikëve anglezë, të cilët ishin lodhur me masat e ashpra ndaj tyre. Edhe pse komploti ishte organizuar nga një grup i vogël katolikësh, zbulimi i tij nxiti armiqësi ndaj të gjithë katolikëve anglezë dhe çoi në ligje më të rrepta. Anglia e feston zbulimin e Komplotit të Barotit më 5 nëntor me zjarre, fishekzjarre dhe djegie efigjish të konspiratorit.

 

 

 

 


VIDEOS / YOUTUBE
Ajeti prezantues i Kuranit Tipare te Kuranit Agjerimi me perket Mua Rrefimet me te bukura
AUDIO / FOTO

Biografia Artikuj Media Libraria Dosje Problematika
bashkëkohore
Opinione dhe
reagime
Studime dhe
hulumtime
Kontakt
  Akide Video Libra Ramazani   Opinione Fetare  
  Islam Audio Recensione librash Haxhi   Reagime Shkencore  
  Tefsir Foto            
  Hadith              
  Dave              
  Histori islame              
  Orientalizem              
  Kulture dhe civilizim              
  Avancim personal              
  Hutbe              
  Tregime              

Të gjitha të drejtat e rezervuara - 2013