|
Ky hadith flet për disa gjëra:
1. I ndalohet gjykatësit të gjykojë ndërmjet dy palëve ndërsa është i hidhëruar, pavarësisht se a bëhet fjalë për vepër fetar apo jo. Ndalesa ka ardhur shkak i asaj se hidhërimi e çrregullon emocionalisht njeriun dhe për pasojë ai mund të merr vendime të ngutshme e të padrejta, ndryshe nga ajo që është i thirrur dhe duhet ta ketë qëllim, pra e vërteta dhe e drejta.
2. Njeriu duhet të bëjë përpjekje për t’i siguruar gjërat që ia largojnë hidhërimin apo i lehtësojnë atë, si: përvetësimi i moralit të durimit, butësisë, vendosmërisë, maturisë, gatishmërisë për të dëgjuar deri në fund palët e hasmëruara, etj. Këto do ta shkarkonin shumë nga hidhërimi.
3. Referuar shpjegimit të ofruar për ndalimin e gjykimit nën presionin e hidhërimit mund të nxjerrim si konstatim se çdo gjë që e pengon njeriun nga njohja e së vërtetës dhe synimi i saj, gjykohet sikur hidhërimi, si p.sh: pikëllimi dhe mërzia e madhe, etja dhe uria, çrregullimi fiziologjik, apo gjëra tjera që e ngarkojnë njeriun sa hidhërimi ose edhe më shumë.
4. Ndalimi i marrjes së një vendimi nën presionin e hidhërimit dhe gjërave të ngjashme nuk është qëllim në vete. Ajo që synohet prapa kësaj është që gjykatësi nuk duhet të merr vendim pa mos i patur më parë të qarta, fillimisht normën e përgjithshme fetare, pastaj detajet që kanë të bëjnë me rastin adekuat, dhe në fund mënyrën e aplikimit të normës fetare.
Pra, për të nxjerr një vendim, gjykatësi ka nevojë për tre gjëra:
1) Njohuria për format dhe mënyrat fetare që feja ka vënë për të zgjidhur kontestet dhe për gjykuar ndërmjet njerëzve.
2) Ta perceptojë drejtë dhe qartë çështjen për të cilën janë hasmëruar palët, duke i dhënë mundësinë secilës nga palët që të ofrojë versionin e vet, respektivisht provat dhe dëshmitë që posedojnë.
Nëse i ka plotësuar këto y parakushte, atëherë ai ka nevojë edhe për dijen apo njohurinë përkitazi me:
3) Mënyrën e aplikimit dhe futjes së saj në kuadër të dispozitave fetare (pra nxjerrjes së një norme fetare adekuate).
Teknikisht, nëse plotësohen këto tre kushte dhe synohet drejtësia, gjykatësi do të merr vendimin e drejtë, ndryshe, nëse i ikën ndonjëra prej tyre, do të gabojë dhe vendimi i marrë nuk do të jetë i drejtë.
Allahu e di më së miri!
Shejh AbduRrahman Sa'di
|
